• 0933-1853918
  • 0263-2717337

توانبخشی در فلج مغزی

دغدغه والدین

یکی از سوالات پرتکرار والدین این است که بچه ی من خوب می شود؟ کی راه میافتد؟ اگر 2 ماه کاردرمانی بیاید کافی است؟ الان یک ماه است دارد می آید تازه یکم گردن گرفته است. والدین عزیز باید این را بدانند که ما کاملا نگرانی شما رو درک می کنیم و میخواهیم توی این قسمت راجع به مراحل توانبخشی و اینکه کی به نتیجه میرسیم صحبت کنیم. اول از همه هیچ وقت نباید سرعت پیشرفت و نتیجه گرفتن کودک رو با کودک دیگه مقایسه کرد. اینکه کی و چجوری نتیجه بگیریم بستگی به سن مراجعه سابقه تشنج و بیماری های دیگه، میزان همکاری والدین در خانه و … دارد.

دو فاکتور خیلی مهم برای تعیین مراحل و فازهای توانبخشی ؛ سن و سطح معیار Gfmcs کودک می باشد. هرچه در ماه ها و سالهای اولیه برای توانبخشی کودک اقدام شود طبیعتا نتیجه بهتر و سریع تری خواهیم داشت.

مراحل کاردرمانی(فاز اول)

طی 5 سال اول زندگی تمرکز کاردرمانی بر روی کسب مهارتهای رشدی و حرکتی با استفاده از تکنیک ها و کنترل تون عضلانی با تکنیکهای مهاری و یا تسهیلی میباشد. این مراحل شامل گردن گرفتن، نشستن سینه خیز رفتن غلت زدن چهار دست و پا رفتن و راه رفتن می باشد. اولین جایی که والدین می توانند خدمات کار درمانی بگیرند زمانیست که نوزاد بستری در بیمارستان و تحت مراقبت های ویژه است مداخلات در این سطح شامل پوزیشن دهی تکنیک های تعدیل تون عضلانی و ماساژهای مناسب با نوزاد و کششهای عضلانی برای جلوگیری از کوتاهی و کم شدن دامنه  حرکتی میباشد. بعد از ترخیص از بیمارستان وارد فاز جدیدا توانبخشی میشیم تعداد جلسات مورد نیاز برای کار درمانی بستگی به تحمل و وضعیت نوزاد دارد لزوما جلسات زیاد با ساعات طولانی مناسب نیست . زمان استاندارد کاردمانی 30 دقیقه تا حداکثر 45 دقیقه است و زمان بالای 45 دقیقه نه تنها فایده نداره بلکه میتواند باعث خستگی عضلانی شود و عملا هزینه و انرژی اضافی و بیهوده شود. کار درمان بر اساس شرایط نوزاد میتواند تعداد جلسات و زمان را تعیین کند. این جلسات میتوانند هر روز 15 دقیقه یا هفته ای 2 و یا 3 جلسه به مدت 30 دقیقه باشد. همکاری والدین در منزل بسیار مهم میباشد بدین صورت که فقط تمریناتی که کار درمان به آنها یاد داده و اجازه ی انجام انهارا داده انجام دهند و از هرگونه کشش و وضعیت دهی بدون اطلاع و اجازه ی کار درمان خودداری کنند هرگونه تکنیک و کشش نابجا و اشتباه میتونه مشکل جدیدی رو درست کنه و روند درمان را کند و عوض کند.

فاز دوم

فاز دوم کاردرمانی از حدود 5 تا 7 سالگی میباشد. والدینی که در این زمان برای اولین بار به کاردرمانی مراجعه میکنند باید بدانند روند پیشرفت بسیار کند و اهسته است و نمیشه با اطمینان گفت که تا چه حد کودک مهارتها را دست خواهد آورد. بیشترین تمرکز در این سن حفظ دامنه حرکتی کودک برگرداندن دامنه از دست رفته به شرط آنکه تبدیل به خشکی مفصلی نشده باشد هنگامی که کودک خودش نتواند تا انهای دامنه اندام را حرکت دهد اما اندام توسط فرد دیگر به سختی بانتهای دامنه برده شود دامنه حرکتی قابل بازگشت و اصلاح میباشد ولی اگر توسط درمانگر نیز این کار قابل انجام نشود دامنه حرکتی فقط با تکنیک های جراحی و توسط جراح قابل اصلاح است و بعد از جراحی باید سریعا توانبخشی شروع شود ( حفظ و افزایش قدرت) 

اگر کودک در راه رفتن مستقل است آموزش و تطابق با وسایل کمکی برای حرکت کردن برای کودکانی که در جابجایی مستقل نیستند. از جمله وسایل کمکی برای حرکت کردن شامل عصا واکر و ویلچر میباشد. یک هدف مهم برای کودکانی که سطح گفتار مناسبی دارند کار کردن روی مهارتهای اجتماعی و توانایی مشارکت در فعالیتها برای اماده کردن کودک برای ورود به مدرسه میباشد. کودکان فلج مغزی در سطح 3 و 4 نموادر هستند بدلیل مشکلات فیزیکی دچار کناره گییری اجتماعی میشوند و به سمت بازیهایی متمایل میشوند که بصورت نشسته و ساختار یافته هستند. شرکت دادن این کودکان در جلسات بازی درمانی گروهی جهت بهبود بازی تعاملی و بهبود مهارت های اجتماعی بسیار مفید است و کمک شایانی به ایجاد اعتماد بنفس کودک خواهد کرد. کار کردن روی مهارتهای ظریف و تقویت عضلات درونی و ظریف دست جهت توانایی گرفتن مداد هماهنگی های دو طرفه هماهنگی چشم و دست، بهبود سرعت و چابک در انجام فعالیتها برای کودکان سطح پایین نمودار یاماف یکی دیگر از اهداف کاردرمانی در این سن میباشد. کودکان سطح 5 دو نمودار لزوما قرار نیست و توقع نداریم که به سرعت و چابکی دیگر کودکان در مهارتهای حرکتی درشت و ظریف برسند هدف کاردرمانی به استقلال رساندن کودک است به استقلال رسیدن لزوما به تنهایی انجام دادن نیست. آموزش استفاده از وسایل کمکی تجویز اسپلینت واکر و دیگر وسایل ،کمکی تطابق و اصلاح مسیرها و وسایل برای جابجایی؛ تطابق مداد و وسایل ارتباطی و نوشتاری جهت انجام فعالیت های ظریف مانند استفاده از تبلت بجای مداد و دفتر استفاده از مدادهای با قطر زیاد برای راحتی در گرفتن و امثال ان دادن زمان اضافه برای انجام فعالیت از جمله اقدامات برای به استقلال رساندن کودکان میباشد. توانبخشی بعد از جراحی همانگونه که کمی قبل تر اشاره شد کودکانی که دچار کوتاهیی و خشکی شدید در عضلات و مفاصل شده اند نیاز به جراحی دارند. بعد از باز شدن گچ و خارج شدن از فاز بستری و حاد بعد از جراحی کاردرمانی باید آغاز شود. بی حرکتی و فیکس شدن اندام داخل گچ برای مدت طولانی باعث ضعف در عضلات میشود. همچنین این عامل خود میتواند باعث دفورمیتی شدن و محدود شدن حرکت شود. ولیکن این محدودیت قابل بازگشت است و با محدودیتی که در ابتدا کودک داشت بسیار فرق دارد. خدمات بعد از جراحی شامل انجام تمرینات دامنه حرکتی بصورت پسیو ، کشش، تمرینات مقاومتیی اکتیو برای افزایش قدرت و تجویز اسپیلنت جهت نگه داری دامنه بدست آمده میباشد. والدين توجه داشته باشند کار درمانی بعد از عمل بسیار مهم میباشد اگر انجام نشود سفتی طبیعی بعد از جراحی دوباره تبدیل به خشکی و بد فرم شدن مفاصل خواهد شد سخن پایانی توانبخشی در کودکان فلج مغزی بستگی به سطح و سن کودک دارد به استقلال رسیدن کودک در انجام کارها لزوما به تنهایی و مانند دیگر کودکان عادی شدن نیست مستقل شدن میتواند با وسایل کمکی و تطابقات لازم ایجاد شود. در سالهای اولیه تمرکز اصلی کار درمانی بر روی کسب مهارتها و جلوگیری از کوتاهی و بد فرم شدن عضلات و مفاصل .میباشد در سالهای میانی هدف کار درمانی افزایش استقلال و مشارکت کودک است. توانبخشی بعد از جراحی یک اصل مهم برای نتیجه گرفتن میباشد و باید اصولی و درست انجام شود. 
 
 

نتیجه نهایی

در سالهای اولیه تمرکز اصلی کار درمانی بر روی کسب مهارتها و جلو گیری از کوتاهیی و بد فرم شدن عضلات و مفاصل .میباشد در سالهای میانی هدف کار درمانی افزایش استقلال است.  توانبخشی بعد از جراحی یک اصل مهم برای نتیجه گرفتن میباشد و باید اصولی و در از والدین عزیز خواهشمندیم تمریناتی را که درمانگر در کلینیک انجام میدهند، بدون اجازه و هماهنگی با درمانگر در خانه انجام ندهند. انجام تمرینات کششی بدون اصول میتواند باعث ناکارآمدی تاندونها و یا پارگی شود. در این صورت اتفاقی که میافتد، مدت زمان درمان را بیشتر و سخت تر میکنید و درمانگر مدت زیادی را باید صرف اصلاح مشکل جدید بکند و یا ناکارآمدی تاندونها انقدر شدید خواهد شد که نیاز به جراحی های سنگین خواهید داشت. و در نهایت آگاهی از سطح ،کودک پذیرش شرایط، صبور بودن و هکاری با درمانگر بهترین راه و مناسب ترین راه برای کمک به کودک است. 
 
 

پیام بگذارید

×

Powered by WhatsApp Chat

× پشتیبانی