سکته مغزی در کودکان

سکته مغزی با وجود شیوع در سنین بالا، در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سال و حتی در نوزادان و کودکان هم اتفاق می‌افتد. از هر یکصد هزار کودک در شش نفر آنها سکته مغزی بروز می کند و این عارضه ششمین عامل مرگ بچه ها در ایالات متحده است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۱ نشان داد که در بین سال های ۲۰۰۸-۱۹۹۵ شیوع سکته مغزی در پسربچه های ۱۴-۵ سال حدود ۵۱ درصد افزایش پیدا کرده است. متاسفانه علائم سکته مغزی در بچه ها آنقدر کم است که ممکن است اصلا به آن توجهی نشود. ما در این مقاله تلاش کرده ایم که به بررسی همه جانبه سکته مغزی در کودکان  و روش های درمان آن بپردازیم

سکته مغزی کودکان

به طور کلی سکته های مغزی کودکان به دو نوع مختلف طبقه بندی می شوند. در گروه اول سکته ها بر اساس زمان بروز به دو گروه تقسیم می شوند:

• پریناتال، که به ۱۸ هفته آخر بارداری تا ۳۰ روز اول پس از تولد نوزاد اشاره دارد

• دوران کودکی، سنین بین ۱ ماهگی تا ۱۸ سالگی

در طبقه بندی دیگر سکته های مغزی در کودکان به دو گروه ایسکمیک و هموراژیک تقسیم بندی می شوند:

• نوع ایسکمیک : این نوع از سکته مغزی به دلیل انسداد حاد شریانی رخ می دهد

• نوع خونریزی : در اثر پارگی عروق مغزی ، این نوع از سکته مغزی ایجاد می گردد

علت سکته مغزی در بزرگسالان ، در بیش از ۸۰ درصد موارد در اثر ایسکمی مغزی می باشد ، در حالی که علت سکته مغزی تقریبا در ۵۰ درصد از کودکان از نوع ایسکمی مغزی است و مابقی ، ناشی از خونریزی مغزی می باشد

علت بروز سکته مغزی در کودکان چیست؟

علل سکته مغزی در بچه ها معمولا ابتلا به بیماری های دیگر است که شایع ترین آنها بیماری کم خونی داسی شکل است و از دیگر علل آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اختلالات انعقادی خون

• بیماری های عفونی

• اختلالات قلبی_ عروقی

• کم خونی مادرزادی

• چاقی مفرط

• ضربه به سر

• بیماری های سیستم ایمنی

• کاهش شدید آب بدن

• فشار خون بالای مادر در زمان بارداری

• تومورهای مغزی

• مشکلات متابولیک

علائم سکته مغزی در کودکان

علائم سکته مغزی ، متناسب با سن کودک می تواند متفاوت باشد ، اما به طور کلی تشنج ، اولین علامت سکته مغزی در بیش از نیمی از انواع سکته مغزی در کودکان است. سکته مغزی در نوزادان با تشنج، ضعف، خواب آلودگی و تمایل به استفاده از یک سمت بدن نمود می یابد. شایع‌ترین علائم و نشانه‌های سکته مغزی در کودکان و نوجوانان شامل بروز ناگهانی موارد زیر است:

۱٫ اشکال در حرکات یک سمت بدن و از دست دادن هماهنگی

۲٫ ضعف یا بی حسی صورت، دست یا پا، معمولا در یک طرف بدن

۳٫ سرگیجه شدید یا از دست دادن هماهنگی که ممکن است منجر به از دست دادن تعادل یا سقوط شود

۴٫ اختلالات گفتاری یا درک زبان، از جمله لکنت زبان، مشکل در تلاش برای صحبت کردن، عدم توانایی صحبت کردن به طور کل، یا مشکل در درک جهات ساده

۵٫ بروز جدید تشنج‌ها، به ویژه اگر یک طرف بدن تحت تاثیر قرار گیرد و پس از آن فلج در سمتی که تشنج رخ داده است

۶٫ ترکیبی از سردرد پیشرونده بدون توقف، خواب آلودگی و تکرر استفراغ، روزهای طولانی بدون آرامش

۷٫مشکل در وضوح دید یک یا هر دو چشم

روش های پیشگیری از سکته مغزی در کودکان

• شرح حال و معاینه دقیق کودک(ممکن است شرح حال نشان دهنده مشکل جدی قبل از بارداری و حین آن باشد)
• کنترل و درمان بیماری های قلبی -عروقی، فشار خون و بررسی مصرف داروها قبل و حین بارداری مادر
• کنترل دیابت مادر
• عدم استعمال دخانیات و الکل در بارداری
• مراقبت جهت جلوگیری از آسیب به شکم مادر در زمان بارداری
• رعایت بهداشت جسمی و روانی مادر
• توجه به علائم بالیین بیماریهای انعقادی(خونریزی غیر طبیعی از مخاطها،لکه های کوچک و بزرگ کبودی روی بدن و..)
• توجه به سابقه بیماریهای قلبی به ویژه سیانوز دهنده و آریتمی ها

عوارض احتمالی سکته مغزی در کودکان

سکته مغزی می تواند سبب بروز عوارض احتمالی زیادی در کودک شود از جمله:

• فلج در یک سمت بدن (فلج یک سویه، فلج ناقص)

• ضعف در یک سمت بدن (فلج خفیف یک سویه)

• بی توجهی یک سویه، که در آن کودک به سمت ضعیف تر خود توجهی نمی‌کند (بی‌توجهی یک طرفه)

• دشوار دربلع، تلکم و سخن گفتن (آفازی، زبان پریشی)

• مشکلات در حافظه، قضاوت یا حل مسئله (تغییرات ادراکی)

• مشکلات بینایی(کاهش دامنه دید یا ادراک)

• از دست دادن کنترل هیجانی و تغییرات خلق و خو

• تغییرات رفتاری یا شخصی

اگر به دنبال درمان های توانبخشی پس از سکته مغزی  هستید؛ با متخصصین ما در کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی قادریان همراه باشید.

تلفن تماس:۰۹۳۳۱۸۵۳۹۱۸_۰۲۶۳۲۷۱۷۳۳۷

معمولاً اثرات فیزیکی در سمت مخالف سکته، روی بدن پدیدار می‌شود برای مثال، کودکانی که در سمت چپ مغز خود سکته کرده‌اند، ممکن است ضعف یا فلج سمت راست بدن را تجربه کنند. سمت چپ مغز توانایی خواندن، صحبت کردن، تفکر و ریاضیات را بر عهده دارد و این مهارت‌ها تحت تأثیر قرار خواهند گرفت.در سمت دیگر، کودکانی که در سمت راست مغز خود سکته کرده‌اند، ممکن است ضعف یا فلج سمت چپ بدن را تجربه کنند. سمت راست مغز عهده‌دار توانایی‌هایی همچون بستن دکمه‌های پیراهن یا گره زدن کفش و همچنین حافظه است.در کودکان مبتلا به سکته مغزی، تغییرات در توانایی‌هایی فیزیکی بلافاصله خود را نشان خواهد داد، ولی تغییرات ادراکی و رفتاری معمولاً در طول زمان بروز خواهند کرد

تشخیص سکته مغزی

تشخیص سریع سکته مغزی برای کاهش خطر آسیب مغزی حیاتی است. پزشکان معمولاً بر پایه روش‌های عکس برداری یا سایر آزمایشات در مورد اتفاقی که در مغز کودک افتاده است نظر می‌دهند

سی تی اسکن با استفاده از اشعه ایکس تصاویر با جزئیاتی را از ناحیه آسیب دیده مغز ثبت می‌کند. با سی تی اسکن پزشک می‌تواند وقوع یا عدم وقوع سکته در کودک، نوع آن و محل آن در مغز را تشخیص دهد

عکس برداری MRI با استفاده از امواج رادیویی مغناطیسی تصاویر مغز را ثبت می‌کند. این نوع عکس برداری جزئیات بیشتری از سی تی اسکن را نشان می‌دهد

در آرتریوگرام مغزی از رنگ مخصوصی استفاده می‌کنند که در سرخرگ‌های مغز تزریق شده و سپس عکس رادیولوژی را می‌گیرند

در اکوکاردیوگرام (ECG) از امواج صوتی برای ثبت تصاویر قلب استفاده می‌شود تا مشکلات موجود در دریچه‌های قلب یا سایر عملکردهای قلبی را که می‌تواند منجر به تشکیل لخته خونی شود ببینند

الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب( ECG،EKG )فعالیت الکتریکی قلب و هرگونه مشکل در ضربان یا ریتم قلب را اندازه‌گیری می‌کند

آزمایشات خون نیز ممکن است برای بررسی وجود لختگی خونی تجویز شوند

 پونکسیون کمری (که به آن گرفتن مایع نخاعی نیز می‌گویند) به منظور بررسی نشانه‌های عفونت یا التهاب در سیستم عصبی انجام می‌شود

درمان سکته مغزی در کودکان

با توجه به نوع سکته مغزی و همچنین علت بروز آن ، راه کارهای درمانی متعددی ممکن است ارائه گردد. در حالت کلی ، برای درمان سکته مغزی از نوع ایسکمیک داروهای  ضد انعقاد خون مانند آسپرین و وارفارین برای بیمار تجویز می گردد

در نوع خونریزی شدید نیز با انجام عمل جراحی می توان کمک شایانی به درمان این عارضه نمود. بعد از طی مراحل حاد سکته مغزی که یک الی دو هفته می‌باشد خدمات توانبخشی از جمله کاردرمانی و گفتاردرمانی در این کودکان برای جبران محدودیت های حرکتی و گفتاری ایجاد شده و جلوگیری از باقی ماندن علائم و سایر عوارض سکته مغزی حائز اهمیت است