• 0933-1853918
  • 0263-2717337

زانو ضربدری و روش های تشخیص آن

مقدمه

زانوهای ضربدری زمانی است که هنگام ایستادن با زانوهای نزدیک به هم، بین مچ‌های پا فاصله وجود دارد. این وضعیت در کودکان ۳ تا ۶ ساله شایع است و معمولاً به طور طبیعی با بزرگ شدن آنها بهبود می‌یابد و مشکلی ایجاد نمی‌کند. گاهی اوقات کودکان بزرگ‌تر یا بزرگسالان نیز ممکن است این وضعیت را داشته باشند.

بسیاری از کودکان در سال‌های اولیه زندگی خود مراحل زانوهای ضربدری و زانوهای کج را تجربه می‌کنند. با رشد و قوی‌تر شدن پاهایشان، اکثر کودکان این وضعیت‌ها را پشت سر می‌گذارند.

زانوهای ضربدری در نوزادان: زانوهای ضربدری در نوزادان معمولاً شایع نیست. با این حال، بسیاری از نوزادان دچار زانوهای کج هستند، وضعیتی که در آن هر دو پا به سمت بیرون منحرف می‌شوند، تا حدود ۲۴ ماهگی.

زانوهای ضربدری در کودکان نوپا: زانوهای ضربدری معمولاً زمانی که کودک ۲ تا ۳ ساله است، نمایان می‌شود. زانوها ممکن است به تدریج به سمت داخل متمایل شوند تا حدود ۴ یا ۵ سالگی.

 زانوهای ضربدری در کودکان کوچک: پاهای کودکان معمولاً تا حدود ۷ سالگی به حالت هم‌راستا در می‌آید. برخی از کودکان ممکن است این وضعیت را تا نوجوانی ادامه دهند.

علایم

علائم زانوهای ضربدری زمانی قابل مشاهده است که کودک با پاهای راست و انگشتان پا به سمت جلو بایستد. علائم شامل موارد زیر است:

– زاویه‌دار شدن متقارن به سمت داخل زانوها
– مچ پاها در حالی که زانوها به هم چسبیده‌اند، جدا باقی می‌مانند
– الگوی راه رفتن غیرمعمول
– چرخش به سمت بیرون پاها

علت

بسیاری از کودکان در دوران کودکی زانوهای ضربدری پیدا می‌کنند. زمانی که آن‌ها شروع به راه رفتن می‌کنند، یک انحراف به سمت داخل در زانوها می‌تواند به تعادل آن‌ها کمک کند. این وضعیت همچنین در صورتی که یکی یا هر دو پا به سمت داخل بچرخد یا به سمت بیرون برود، مفید است.

کمتر اتفاق می‌افتد که زانوهای ضربدری ناشی از یک اختلال جدی‌تر باشد:
 شرایط ژنتیکی مانند دیسپلازی‌های اسکلتی یا بیماری‌های متابولیک استخوان مانند راشیتیسم می‌توانند باعث زانوهای ضربدری شوند.


 چاقی می‌تواند به زانوهای ضربدری کمک کند یا باعث اختلالات حرکتی شود که شبیه زانوهای ضربدری هستند.
آسیب به ناحیه رشد استخوان ساق (تیبیا) یا استخوان ران (فمور) ممکن است منجر به انحراف به سمت داخل فقط یک زانو شود

روش تشخیص

زانوهای ضربدری چگونه تشخیص داده می‌شوند؟

پزشک فرزند شما موقعیت پاها، زانوها و مچ‌های او را بررسی می‌کند تا شدت زانوهای ضربدری را تعیین کند. ممکن است فاصله بین استخوان‌های مچ پای فرزندتان را اندازه‌گیری کند. این وضعیت در کودکانی که فاصله بیشتری بین مچ‌های پا دارند، شدیدتر در نظر گرفته می‌شود.

پزشکان معمولاً به عوامل زیر برای تعیین اینکه آیا یک کودک زیر ۷ سال زانوهای ضربدری دارد یا نه، توجه می‌کنند:
وزن و شاخص توده بدنی (BMI)
قد و طول
موقعیت زانوها در حین کشیدن و چرخاندن پاها
طول پاها و تقارن آن‌ها
الگوی راه رفتن

اگر فرزند شما بالای ۷ سال باشد یا اگر پاهای او از نظر اندازه و شکل در هر دو سمت یکسان نباشد، ممکن است یک عکس‌برداری با اشعه ایکس از پاهای او کمک کند تا مشخص شود آیا یک وضعیت زمینه‌ای باعث زانوهای ضربدری او شده است یا خیر.

پزشکان معمولاً برای کودکانی که در محدوده سنی طبیعی برای زانوهای ضربدری قرار دارند و مشکلی در راه رفتن، دویدن یا بازی کردن ندارند و پاهایشان به طور معمول به نظر می‌رسد، عکسبرداری با اشعه ایکس تجویز نمی‌کنند. این کار از قرار گرفتن کودک در معرض تابش غیرضروری جلوگیری می‌کند.

درمان ها

گزینه‌های درمان زانوهای ضربدری

در بیشتر موارد، کودکان مبتلا به زانوهای ضربدری نیازی به درمان پزشکی ندارند. شایع‌ترین روش درمان برای کودکان بین ۲ تا ۵ سال، نظارت نزدیک است. تا ۹۹ درصد از کودکان مبتلا به زانوهای ضربدری تا سن ۷ سالگی از این وضعیت خارج می‌شوند. کودکان نیازی به اجتناب از فعالیت‌های بدنی، استفاده از بریس یا کفش‌های خاص، یا انجام تمرینات ویژه ندارند.

گزینه‌های غیرجراحی برای زانوهای ضربدری
اگر کودک شما زانوهای ضربدری شدید و حل‌نشده‌ای داشته باشد، پزشک ابتدا تعیین خواهد کرد که آیا این وضعیت بخشی از یک بیماری زمینه‌ای دیگر است یا خیر. در این صورت، درمان بر روی بیماری زمینه‌ای متمرکز خواهد شد. به عنوان مثال، بسیاری از موارد راشیتیسم می‌توانند با مکمل‌های ویتامین D و کلسیم درمان شوند.

گزینه‌های جراحی برای زانوهای ضربدری
در موارد نادر که رشد طبیعی نتواند زانوهای ضربدری کودک شما را اصلاح کند، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.

جراحی هدایت رشد
جراحی هدایت رشد زانوهای ضربدری را با کند کردن رشد در سمت خمیده استخوان اصلاح می‌کند تا سمت دیگر بتواند به آن برسد. جراح دستگاه‌های فلزی کوچک را در سمت داخلی صفحات رشد اطراف زانوها قرار می‌دهد. سمت خارجی زانوها به رشد خود ادامه می‌دهد و باعث می‌شود پاها صاف‌تر شوند.

کودکان معمولاً زمانی که به سن بلوغ نزدیک می‌شوند، قبل از شروع جهش رشد نوجوانی، تحت عمل جراحی هدایت رشد قرار می‌گیرند. این سن معمولاً حدود ۱۱ سال برای دختران و ۱۳ سال برای پسران است.

عمل جراحی هدایت رشد یک عمل سرپایی است. کودکان می‌توانند بلافاصله پس از عمل وزن خود را روی پاهایشان تحمل کنند و در عرض چند هفته به فعالیت‌های خود بازگردند.

▎عمل جراحی استئوتومی
عمل جراحی استئوتومی می‌تواند ناهنجاری‌های شدیدتر یا زانوهای ضربدری که به طور طبیعی بهبود نمی‌یابند را اصلاح کند، به ویژه زمانی که کودک به پایان دوران رشد خود رسیده باشد. هدف از این عمل صاف کردن پاها با تغییر زاویه استخوان‌ها است. جراح این کار را با برش و هم‌راستا کردن استخوان در بالای یا زیر زانو انجام می‌دهد.

پیام بگذارید

×

Powered by WhatsApp Chat

× پشتیبانی