انواع تاندون‌های دست و نقش حیاتی کاردرمانی در بهبود عملکرد پس از پارگی تاندون
انواع تاندون‌های دست
تاندون‌ها رشته‌های محکمی از جنس بافت همبند هستند که عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کنند و مسئول حرکت مفاصل هستند. در دست، دو نوع تاندون اصلی داریم:
الف) تاندون‌های فلکسور (خم کننده)
این تاندون‌ها باعث خم شدن انگشتان و مچ دست می‌شوند.
شامل:
Flexor Digitorum Superficialis (FDS): تاندونی که بند میانی انگشتان را خم می‌کند.
Flexor Digitorum Profundus (FDP): تاندونی که بند انتهایی انگشتان را خم می‌کند.
همچنین Flexor Pollicis Longus (FPL) برای انگشت شست.
ب) تاندون‌های اکستنسور (باز کننده)
این تاندون‌ها باعث باز شدن انگشتان و مچ دست می‌شوند.
شامل:
Extensor Digitorum
Extensor Pollicis Longus & Brevis
سایر تاندون‌های باز کننده انگشتان و مچ
پارگی تاندون دست
دلایل پارگی تاندون‌ها
ضربه مستقیم یا بریدگی (مثلاً با چاقو یا شیشه)
کشیدگی شدید (مثل افتادن روی دست باز)
بیماری‌های مزمن (مثل التهاب مزمن، دیابت)
شکستگی‌ها و جراحی‌های دست
انواع پارگی تاندون
پارگی کامل: تاندون به طور کامل قطع می‌شود و انگشت توانایی حرکت ندارد.
پارگی ناقص: فقط قسمتی از تاندون آسیب دیده و ممکن است حرکت محدود باشد.
نشانه‌های پارگی تاندون دست
ناتوانی در خم یا باز کردن انگشت یا مچ
درد و تورم در ناحیه آسیب دیده
خونریزی یا زخم باز (در بریدگی‌ها)
تغییر شکل یا عدم تعادل حرکتی انگشت
اقدامات اولیه هنگام پارگی تاندون دست
اگر تصور می‌کنید تاندون دست پاره شده:
بی‌حرکت کردن دست: با آتل یا هر وسیله‌ای که دست را ثابت نگه دارد (به خصوص انگشت یا مچ)
بالا نگه داشتن دست: برای کاهش تورم و خونریزی
تمیز نگه داشتن زخم: اگر بریدگی وجود دارد، زخم را با گاز استریل بپوشانید
مراجعه فوری به پزشک یا مرکز درمانی: جراحی معمولاً در ۷۲ ساعت اول بعد از پارگی ضروری است.
اجتناب از حرکت دادن انگشت: زیرا حرکت می‌تواند باعث گسترش آسیب شود.
درمان تخصصی پارگی تاندون دست
جراحی
معمولاً در موارد پارگی کامل تاندون نیاز به جراحی ترمیمی است.
جراح تاندون پاره شده را به هم می‌دوزد.
بعد از جراحی دست یا انگشت با آتل یا گچ ثابت می‌شود.
داروها
مسکن‌ها و ضد التهاب‌ها برای کنترل درد و تورم
نقش کاردرمانی و درمانگر بعد از پارگی تاندون دست
کاردرمانی در این مرحله بسیار مهم است و نقش حیاتی دارد تا:
جلوگیری از چسبندگی و محدودیت حرکتی
بازگرداندن قدرت و انعطاف‌پذیری انگشت و دست
بازآموزی حرکات طبیعی دست
مراحل کاردرمانی بعد از ترمیم تاندون:
الف) فاز استراحت اولیه (0-3 هفته)
دست با آتل محافظت می‌شود
آموزش بیمار برای نگهداری صحیح دست
تمرینات ملایم غیر فعال (حرکت دادن انگشتان توسط درمانگر بدون اینکه خود بیمار عضله را فعال کند) برای جلوگیری از خشکی مفصل
ب) فاز حرکت کنترل شده (3-6 هفته)
شروع تمرینات فعال محدود
تمرینات کششی ملایم برای جلوگیری از کوتاهی تاندون‌ها
استفاده از آتل در هنگام استراحت یا فعالیت‌های پرخطر
ج) فاز تقویت و بازگشت به کار (6-12 هفته)
تمرینات فعال و مقاومتی بیشتر برای بازگرداندن قدرت
تمرینات هماهنگی و مهارت‌های دست
بازگشت تدریجی به فعالیت‌های روزمره و شغلی
د) فاز پیشرفته (بعد از 3 ماه)
تمرینات تخصصی برای بازگرداندن کامل عملکرد و قدرت
آموزش خود مراقبتی و پیشگیری از آسیب مجدد
نکات مهم برای بیمار و درمانگر
همکاری بیمار در انجام تمرینات بسیار حیاتی است.
مراقبت از آتل و جلوگیری از خیس شدن آن
اطلاع‌رسانی سریع در صورت بروز درد شدید یا تورم غیرعادی
صبر و حوصله در طی فرایند درمان؛ بازگشت کامل عملکرد دست ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد.
پیام بگذارید