- 0933-1853918
- 0263-2717337
از نظر پزشکی، بلع به فرآیند انتقال مواد از دهان به مریفکس و سپس به معده اشاره دارد. این فرآیند به منظور جلوگیری از ورود مواد به راه تنفسی و تأمین نیازهای غذایی بدن انجام می‌شود. به طور خلاصه، بلع فرآیندی اساسی در فعالیت گوارشی بدن است که تأمین کننده انرژی و مواد مورد نیاز برای بدن می‌باشد
اختلال بلع یک مشکل پزشکی است که هنگام بلعیدن مواد غذایی، مایعات یا حتی بزاق، مشکل و موانعی را تجربه می‌کند. این مشکل ممکن است به دلیل مشکلات عضلانی در گلو، مشکلات ساختاری در جهت مسیر بلعیدن، مشکلات عصبی یا عوامل دیگر ایجاد شود. اختلال بلع می‌تواند مشکلاتی مانند خفگی، خفگی مزمن، یا حتی عفونت ریه را نیز به همراه داشته باشد.
اختلال بلع ممکن است به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود. برخی از این عوامل شامل موارد زیر می‌باشد:
1. مشکلات عضلانی: اختلالات در عضلاتی که برای بلعیدن مواد غذایی و مایعات استفاده می‌شوند، می‌تواند باعث ایجاد مشکلات بلع شود. این اختلالات ممکن است ناشی از ضعف عضلات گلو، اسپاسم عضلات، یا اختلالات عصبی باشند.
2. مشکلات ساختاری: وجود تنگی یا بلوکه شدگی در مسیر بلعیدن می‌تواند منجر به اختلال بلع شود. مثال‌هایی از این مشکلات شامل تومورها، التهابات، ترشحات غیرطبیعی، یا آسیب به ترکیبات ساختاری در نزدیکی طریقه بلعیدن می‌باشد.
3. مشکلات عصبی: برخی از اختلالات عصبی می‌توانند باعث ایجاد مشکلات بلع شوند. این شامل اختلالاتی مانند سکته مغزی، بیماری پارکینسون، بیماری موتورن، و اختلالات عصبی مرتبط با عضلات بلعیدن می‌باشد.
4. عوامل دیگر: عواملی مانند بیماری‌های مزمن، داروها، تغذیه نامناسب، و تنفس بر زمینه نیز می‌توانند به اختلال بلع منجر شوند.
مراحل بلع یک فرآیند پیچیده است که شامل چند مرحله است:
1. مرحله آماده‌سازی (مرحله قبل از بلع): در این مرحله، غذا یا مایع به دهان وارد می‌شود. در طول این مرحله، غذا یا مایع به طور مناسب در دهان می‌ماند و با توجه به نوع غذا یا مایع، تهیه می‌شود تا برای بلع آماده شود.
2. مرحله بلع: در این مرحله، غذا یا مایع از دهان به مری وارد می‌شود. این مرحله شامل چند زیرمرحله است:
– بلعه اولیه (بلعه فوری): غذا یا مایع از مری وارد مریفکس می‌شود.
– بلعه دومیه (بلعه تأخیری): در این مرحله، غذا یا مایع از مریفکس به معده منتقل می‌شود. این مرحله تحت کنترل عصبی است و در طی آن، انسداد ناحیه تنگ قسمت بالای مری (ناحیه کردوا) جلوگیری از بازگشت غذا به گلو و تنفس را تضمین می‌کند.
3. مرحله گوارش: پس از بلع، غذا یا مایع به معده منتقل می‌شود و فرآیند گوارش آغاز می‌شود تا مواد غذایی هضم شده و مواد مفید جذب شوند و مواد زائد دفع شوند.
هر یک از این مراحل با توجه به وضعیت سلامتی فرد ممکن است مشکلاتی داشته باشند که منجر به اختلالات بلع یا مشکلات گوارشی شوند.
مشکلات بلع می‌توانند به دلیل بیماری‌های مختلفی ایجاد شوند. برخی از این بیماری‌ها عبارتند از:
1. اختلالات عضلانی:
– اختلالات عضلات گلو و مریفکس مانند ضعف عضلات یا اسپاسم.
– بیماری‌های عضلانی مرتبط با عصب‌های کنترل کننده بلعیدن، مانند بیماری موتورن، بیماری پارکینسون، و اختلالات عصبی دیگر.
2. مشکلات ساختاری:
– تنگی‌ها یا بلوکه شدگی‌هایی در مسیر بلعیدن مانند تومورها، ترشحات غیرطبیعی، التهابات، آسیب‌ها، یا ناهنجاری‌های ساختاری در نزدیکی طریقه بلعیدن.
3. اختلالات عصبی:
– سکته مغزی، اختلالات عصبی مرتبط با مغز و نخاع، بیماری هانتینگتون، بیماری آلزایمر، و بیماری‌های عصبی دیگر که می‌توانند عملکرد عصب‌هایی که کنترل بلع را بر عهده دارند را تحت تأثیر قرار دهند.
4. عوامل دیگر:
– بیماری‌های گوارشی مزمن مانند اِزوفاژیت، اِزوفاژئال ریفلاکس بیماری، و اختلالات خود ایمنی مانند آلِرژی‌ها.
– داروها یا درمان‌هایی که ممکن است بر عملکرد عضلات یا عصب‌های مرتبط با بلع تأثیر بگذارند.
– بیماری‌های عفونی مانند التهاب حلق و تنفس، کمبود اسیدهای معده و یا تشنج‌های گلویی.
درمان اختلالات بلع بستگی به علت و شدت مشکل دارد. اما معمولاً به روش‌هایی از قبیل موارد زیر توجه می‌شود:
1. داروها: در صورتی که اختلال بلع به عواملی مانند التهابات یا عفونت‌ها برمی‌گردد، ممکن است پزشک داروهای ضد التهاب، ضد حساسیت یا آنتی بیوتیک تجویز کند.
2. تغذیه مایع ای :در برخی موارد، تغذیه مایه‌ای (از طریق لوله‌گذاری) ممکن است برای تأمین نیازهای غذایی فرد مورد نیاز باشد، اگر بلع برای فرد به طور کامل غیرممکن باشد.
3. تمرینات توانبخشی: توانبخشی با استفاده از تمرینات مختلف عضلات گلو و بلع می‌تواند به بهبود عملکرد بلع کمک کند.
4. مشاوره و روان‌درمانی: برای افرادی که اختلالات بلع به دلیل عوامل روانی مانند استرس یا اضطراب ایجاد شده باشد، مشاوره و روان‌درمانی می‌تواند مفید باشد.
5. تغییرات در رژیم غذایی: تغییراتی مانند تغییر اندازه غذاها، غذاهای مایع و نرم، یا غذاهایی که آسان‌تر بلع شوند، می‌تواند به تسهیل بلع کمک کند.
6. جراحی: در موارد خاصی که علت اصلی اختلالات بلع با جراحی قابل درمان است، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید، مانند برداشتن تومورها یا تصحیح ناهنجاری‌های ساختاری.
در مقاله هفته بعد به بررسی بدغذایی و علت آن می پردازیم و سپس مقایسه ای بین بدغذایی و اختلال بلع انجام می دهیم.
Powered by WhatsApp Chat
پیام بگذارید